Kalkulator do obliczania ilości opału, wnioski, przemyślenia i kilka przykładów

Ogrzewanie domu to wyzwanie. Przez sześć miesięcy w roku musimy dogrzewać nasze domy i mieszkania żeby nie marznąć. Ale jak i czym ogrzewać dom, żeby było to wygodne, ekologiczne i ekonomiczne? Czy wybrać najtańsze czy najdroższe paliwo czy kierować się jakimiś innym kryteriami?

Całkiem niedawno na blogu opublikowałem wpis, w którym opisuję przygotowany przeze mnie kalkulator, który pozwala na szacunkowe obliczenie ilości potrzebnego na zimę opału. Można z niego wyciągnąć bardzo dużo informacji i być może zmienić swoje dotychczasowe przyzwyczajenia. Kalkulator może się przydać zarówno tym z was, którzy już mają domy i wiedzą ile paliwa co roku zużywają, jak również osobom, które dopiero myślą o swoim małym domu lub są w trakcie jego budowy. Każdy z Was może skorzystać z mojej strony, wykonać obliczenia i wyciągnąć odpowiednie wnioski. W tym wpisie przedstawię kilka moich przemyśleń dotyczących tego narzędzia.

Ile paliwa potrzebuję do ogrzewania domu?

To oczywiste. Kalkulator służy do obliczania. W tym przypadku można obliczyć, ile minimalnie paliwa trzeba przygotować na sezon grzewczy lub, w przypadku gazu i energii elektrycznej, ile pieniędzy trzeba odłożyć na zapłacenie rachunków. Obliczenia wykonujemy dla naszego domu, o określonych parametrach. Średnią temperaturę zewnętrzną można wyciągnąć z danych archiwalnych a wartość temperatury, jaką chcemy mieć w domu ustalamy sami.

I tak na przykład, w moim przypadku średnia temperatura zewnętrzna na przestrzeni ostatnich lat w całym sezonie grzewczym(październik-marzec) wynosiła -2 ⁰C. W domu chcę mieć minimum 22,5 ⁰C. Mam wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła. Wpisując w kalkulator te dane i współczynniki przenikalności cieplnej ścian i dachu otrzymuję konkretne dane. Na cały sezon grzewczy muszę przygotować co najmniej:

5,09 mp drewna bukowego lub
5,626 mp drewna brzozy lub
1,943 tony brykietu drzewnego lub
3800 zł w gotówce, jeśli chcę ogrzewać dom prądem.

Wyliczone wartości to minimum z jakim muszę się liczyć. Wiadomo, że jedna zima będzie łagodniejsza a następna może być ostra i opału raz może mi zostać a innym razem braknąć. Korzystając z kalkulatora wiem, na jakie koszty muszę być przygotowany i ile może mnie to kosztować. Wyliczenia pokrywają się z tym, co zużywałem w rzeczywistości w latach ubiegłych

Podsumowanie kosztów ogrzewania 2013/2014

Podsumowanie kosztów ogrzewania 2014/2015

Podsumowanie kosztów ogrzewania 2015/2016

Czy warto decydować się na najtańsze paliwo?

Kalkulator pozwala na obliczenie ilości i kosztów potrzebnego do ogrzewania domu paliwa. W tabeli znajdziesz porównanie ponad dwudziestu różnych nośników energii. Zestawienie ich w jednym miejscu pozwala na porównanie i wybór tego paliwa, które najbardziej nam odpowiada. Ale, czy zawsze powinna to być najtańsza opcja?

Według mnie nie.

Powinniśmy wybierać to paliwo, które możemy łatwo zdobyć a koszty jego zakupu są akceptowalne. No i liczy się także komfort i wygoda jego stosowania. Bo jaką korzyść będziemy mieli z najtańszego paliwa, jak cały czas będziemy musieli siedzieć w kotłowni i dokładać drewna do pieca?

W moim przypadku koszt zakupu potrzebnej ilości brykietu to minimum 1166,07 zł.

Gdybym wybrał najtańszą wersję to musiałbym kupić 6,288 mp sosny lub 7,126 mp lipy. A to góra drewna. Są to gatunki, które charakteryzują się niewielką gęstością więc na kilogram tego drewna trzeba sporej wielkości polan, które szybko spłoną. A żeby podtrzymać w kominku ciepło musiałbym do niego często dokładać. A oszczędzić mógłbym maksymalnie 270 zł. To sporo, ale brykiet ładuję raz na dobę, a najtańsze drewno musiałbym dokładać raz na godzinę. Cóż, wolę dopłacić i mieć możliwość komfortowego ogrzewania domu. Nie zawsze najtaniej znaczy najlepiej.

Cena czy wygoda? Jakimi kryteriami się kierować przy wyborze paliwa do ogrzewania domu?

To pytanie wiąże się z poprzednim. W kalkulatorze mamy możliwość porównania kosztów ogrzewania domu kilkudziesięcioma rodzajami paliw. Podczas podejmowania decyzji, czym ogrzewać dom powinniśmy patrzyć na koszty oraz czas, jaki musimy poświęcić na przygotowanie i obsługę źródła ciepła. Decydując się na tańsze drewno musimy liczyć się z koniecznością częstego dokładania do pieca/kominka. Jeśli gotowi będziemy więcej zapłacić za piec i paliwo do niego, to np. pellet drzewny będzie zabierał nam minimalną ilość czasu. Zasypujemy zasobnik i mamy kilkadziesiąt godzin spokoju. Piec sam pobierze odpowiednią ilość paliwa. Jak będzie trzeba to sam się wyłączy lub rozpali. My będziemy musieli tylko pilnować, żeby w zasobniku nie zabrakło paliwa. Koszty nie będą może najniższe ale w zaoszczędzonym czasie możemy np. odpocząć lub zarobić na różnicę w cenie lub jeszcze więcej. Warto o tym pamiętać. Komfort życia jest ważny a czas to najcenniejsze, co mamy.

Mały czy duży dom? Koszty ogrzewania to spory wydatek na który wpływ ma wielkość domu.

Większy dom, to więcej powietrza do ogrzania. Im większa kubatura budynku, tym wyższe koszty jego ogrzewania. Jeśli jesteś na etapie projektowania domu to korzystając z mojego kalkulatora możesz sprawdzić, ile w przyszłości będziesz musiał płacić za jego ogrzewanie. Zobacz, czy nie warto zmniejszyć nieco swojego domu i cieszyć się niskimi kosztami jego eksploatacji?

Prosty przykład.

Kubatura mojego domu to 400 m³. Tyle powietrza muszę ogrzać kiedy nie pracuje wentylacja.

Gdybym zmniejszył długość domu o 2 metry, to zamiast 1166,07 zł na brykiet musiałbym wydać 1115,25 zł. Na sezon grzewczy to minimum 50 zł oszczędności. Może to niewiele, ale na przestrzeni kilku lat może to być pokaźna kwota. A kiedy popatrzymy na koszty ogrzewania domu gazem lub prądem to różnice i oszczędności idą w setki złotych.

Mniejszy dom to mniejsze koszty jego budowy oraz późniejszej eksploatacji. Warto wziąć to pod uwagę już na etapie projektowania swojego wymarzonego miejsca na ziemi. Jeśli pracujemy od rana do wieczora to nie ma sensu budowanie wielkiego domu, bo w tygodniu będziemy w nim tylko nocować, a w weekendy całymi dniami go sprzątać. A chyba nie po to go budowaliśmy?

Budujesz dom i nie wiesz jaki sposób ogrzewania wybrać? Zobacz ile to może kosztować, porównaj różne nośniki energii.

Wiem, ze wielu inwestorów ma dylemat, czym ogrzewać dom? Czy może gaz, czy prąd, a może ekogroszek lub pellet? Jeden specjalista mówi, że piec na drewno będzie ok, inny, że kominek z płaszczem wodnym to idealne rozwiązanie. A jak jest na prawdę?

Podczas podejmowania tej decyzji trzeba wziąć pod uwagę wiele czynników. Są to m.in.:

koszty instalacji C.O.
koszty zakupu pieca
wygodę użytkowania
koszty eksploatacji pieca i paliwa, które musimy w nim spalić

Koszty instalacji będą podobne w każdym przypadku. Skupmy się na kosztach zakupu pieca, cenie paliwa i komforcie korzystania z ogrzewania. Kiedy wiemy już, jak duży będzie nasz dom i jak dobrze zaizolujemy go termicznie, to możemy porównać koszty jego ogrzania. Może się okazać, że najwygodniej i w miarę tanio będziemy mogli ogrzewać dom np. energią elektryczną. Wystarczy, że zwiększymy trochę grubość izolacji ścian, dachu i podłogi na gruncie i nie będziemy musieli budować kotłowni i instalować drogiej i skomplikowanej instalacji C.O. Montaż mat grzejnych w podłodze lub elektrycznych kaloryferów jest szybka, prosta i w miarę tania a ich obsługa kończy się na nastawieniu temperatury na termostacie. Nie trzeba konserwować pieca, martwić się o zakup węgla lub drewna itp.

Porównanie kosztów ogrzewania domu już na etapie jego projektowania może ustrzec was przed podjęciem kosztownych i nie do końca trafnych decyzji. Korzystajcie z tego i budujcie domy, w których będzie się wam wygodnie mieszkało.

Instalować wentylację mechaniczną czy nie? Ile zaoszczędzę na tej inwestycji?

W obliczeniach uwzględniłem dwa rodzaje wentylacji, tradycyjną grawitacyjną i mechaniczną z odzyskiem ciepła. Dla obu rodzajów instalacji obliczyłem koszty ogrzewania domu. Dzięki temu możemy zdecydować, czy inwestować w odzysk ciepła czy nie. Wentylacja mechaniczna poza stałą wymianą powietrza w domu, niezależnie od warunków zewnętrznych, pozwala na znaczne oszczędności w kosztach ogrzewania domu. W moim przypadku dzięki wentylacji mechanicznej z rekuperatorem oszczędzam rocznie minimum 500 zł na ogrzewaniu.

Jeśli projektujesz swój dom to porównaj przyszłe koszty ogrzewania domu z wentylacją mechaniczną i grawitacyjną. Później zobacz, o ile zmniejszą się koszty jego budowy, kiedy zrezygnujesz z kominów wentylacyjnych. Odejmij tą kwotę od kosztów zainstalowania instalacji wentylacji mechanicznej. To, co musisz dopłacić podziel przez potencjalne oszczędności na ogrzewaniu. Otrzymasz ilość lat, po jakich zwróci ci się instalacja wentylacji mechanicznej. Później będziesz już tylko zarabiał i cieszył się świeżym powietrzem w domu przez cały rok.

Przykład.

W moim domu musiałbym zbudować dwa dodatkowe kominy wentylacyjne, których koszt wyniósłby około 8000 zł. Ale zrezygnowałem z nich i zainstalowałem wentylację mechaniczną z rekuperatorem, która kosztowała 15 000 zł. Na „dzień dobry” musiałem dopłacić 7000 zł. Jeśli rocznie oszczędzam minimum 500 zł na ogrzewaniu to różnica w kosztach zwróci mi się po 14-tu latach. Później będę już zarabiał i oszczędzał. W rzeczywistości będzie to wcześniej, bo wentylacja pracuje cały rok i generuje oszczędności w ogrzewaniu domu zimą i chłodzeniu latem.

Czy ogrzewanie energią elektryczną rzeczywiście aż tyle kosztuje?

W obliczeniach widać, że np. w przypadku mojego domu koszt ogrzewania domu energią elektryczną jest ponad 3-krotnie wyższy niż brykietem(3800 zł / 1166 zł). I tak będzie w każdym przypadku. Tyle tylko, że w małych, dobrze ocieplonych domach lub budynkach pasywnych koszty te będą na tyle małe, że będziemy w stanie je zaakceptować. A wtedy nie będziemy musieli montować skomplikowanej instalacji C.O. tylko zainstalujemy wydajne i wygodne ogrzewanie elektryczne. Może zapłacimy trochę więcej niż za drewno, ale oszczędności na instalacji zrekompensują wyższe rachunki na najbliższe kilkadziesiąt lat. A jeśli zainwestujemy w instalację fotowoltaiczną i „nazbieramy” prądu latem to zimą będziemy mogli go „odebrać” i ogrzewać dom jeszcze taniej.

Kiedy prąd może być dobrym wyborem jako główne źródło ogrzewania domu?

Ogrzewanie elektryczne jest wygodne, wydajne a budowa instalacji tania. Przerazić mogą tylko koszty jego eksploatacji. Ale kiedy mamy mały dom energooszczędny lub pasywny, wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła a budynek odpowiednio ustawiony względem stron świata (dużo okien od południa itp.) to może ono być dobrym wyborem. W takim przypadku rachunki za prąd nie będą kosmicznie wysokie a instalacja C.O. prosta i szybka w instalacji.

Projektujesz lub budujesz dom? Policz ile będziesz płacił za ogrzewanie i ile będzie cię kosztować instalacja C.O. Może zamiast kotłowni, rur, kominów, kaloryferów i całego osprzętu lepiej jest zmniejszyć nieco dom, dołożyć trochę więcej lepszego styropianu i wełny i grzać prądem? Będzie wygodnej a równie tanio jak węglem lub drewnem. Porównanie kosztów nic nie kosztuje a może pomóc w podjęciu dobrej decyzji, której konsekwencje będą z nami przez najbliższe kilkadziesiąt lat.

Czy solidne ocieplenie domu ma sens i jakie dzięki temu możemy mieć oszczędności?

Koszty ogrzewania domu zależą od tego, jak długo jesteśmy w stanie zatrzymać wyprodukowane ciepło w domu. Im lepsza izolacja, tym ten czas będzie dłuższy a koszty uzupełnienia utraconej energii mniejsze. Im lepiej zaizolujemy dom, tym mniej będziemy płacić za ogrzewanie.

Ja mam 20 cm styropianu na ścianach i „ciepłą” stolarkę okienną. Współczynnik przenikalności cieplnej ścian w moim domu wynosi 0,184 W/m²K. Gdybym miał na ścianach tylko 15 cm styropianu to współczynnik ten wyniósł by 0,224 W/m²K . Wtedy musiałbym spalić więcej np. brykietu drzewnego, za który nie zapłaciłbym 1166 zł tylko 1288 zł. Różnica to co najmniej 122 zł rocznie. Różnica w izolacji niewielka a koszty ogrzewania są wyraźnie wyższe.

Zanim zdecydujesz się na ilość izolacji termicznej domu policz, ile zaoszczędzisz, kiedy nieco zwiększysz jej grubość lub jakość. Czasem kilka złotych więcej wydane na materiał do ocieplenia domu pozwoli na spore oszczędności w przyszłości na kosztach ogrzewania domu.

Ile można zaoszczędzić jeśli obniżymy temperaturę w domu o jeden stopień Celsjusza?

To dobre pole do oszczędności. O temperaturach, jakie powinny panować w domu pisałem już w tym wpisie. Wiem jednak, że są ludzie, którzy lubią mieć w domu tropiki i grzeją ostro, a termometr w salonie wskazuje 25 ⁰C. Po drugiej stronie stoją osobniki, które lubią chłód i 18-19 ⁰C w zupełności wystarczy. Zasada jest prosta. Im więcej grzejemy, tym więcej płacimy.

Ja założyłem, że w domu mam mieć 22,5 ⁰C. Jeśli obniżę temperaturę o 1 ⁰C to zamiast 1166 zł, na brykiet będę musiał wydać tylko 1020 zł. Prawie 150 złotych oszczędności !! Tyle mogę zyskać na niewielkiej zmianie nastaw sterownika sterującego ogrzewaniem.

Czy warto obniżyć temperaturę w domu o 1-2 stopnie? Jak widać, warto, bo ma to wymierne korzyści finansowe. A niższa temperatura powietrza w domu to lepsze samopoczucie, zdrowszy sen i dodatkowa gotówka w portfelu.

Zanim zaczniesz grzać w domu i spróbujesz złamać skalę termometru w salonie policz, ile będzie cię to kosztować. Porównaj koszty ogrzewania dla kolejnych nastaw sterownika ogrzewania i wybierz wartość, która zapewni komfort termiczny mieszkańcom i nie zrujnuje finansów rodzinnych.

Planuję ocieplenie domu. Ile materiału izolacyjnego dodać i ile można zaoszczędzić po wykonaniu docieplenia ścian i dachu?

Kalkulator możesz wykorzystać również w chwili kiedy planujesz docieplenie domu. Sprawdzisz, ile obecnie wydajesz na ogrzewanie i porównasz to z kosztami, jakie będziesz musiał ponosić po wykonaniu termomodernizacji. Obliczysz korzyści i czas po jakim zwrócą ci się poniesione koszty. Wykonując wcześniej obliczenia sprawdzisz, czy np. nie warto zwiększyć trochę grubości izolacji co przełoży się na większe oszczędności w kolejnych latach. Usiądź, policz i wybierz najlepsze dla siebie rozwiązanie.

Chcę wymienić piec na nowszy, o większej sprawności, ile dzięki temu mogę zaoszczędzić? Czy zmiana paliwa na inne ma sens?

O dotacjach na wymianę starych pieców, kopciuchów mówi się ostatnimi czasy dość dużo. Gminy dopłacają nawet 99% do nowego pieca więc nie ma się nad czym zastanawiać. Ale czy rzeczywiście po wymianie pieca koszty ogrzewania będą niższe lub porównywalne? Czy warto zamienić węgiel na np. pellet drzewny?

Sprawdźmy korzystając z mojego kalkulatora. Najpierw wpisujemy dane domu i sprawność dla naszego kopciucha. Zakładam optymistycznie, że wynosi ona 40%. Dla takiego pieca, w moim domu musiałbym spalić w sezonie grzewczym co najmniej:

brykiet za 1988,80 zł – 3,315 tony
węgiel kamienny za 1823,06 zł – 2,279 tony
gaz ziemny za 2369,98 zł – 1,823 tony
ekogroszek za 2459,90 zł – 2,733 tony
pellet za 2888,02 zł – 3,61 tony

I teraz zakładam, że wymieniam mój piec na nowoczesny kocioł na pellet, który ma 90% sprawności. Zobaczmy, jak zmienią się koszty ogrzewania mojego domu?

Po wymianie pieca będę potrzebował 1,674 tony pelletu za który zapłacę 1339,32 zł. A więc o wiele mniej niż w przypadku starego pieca, który marnował paliwo, wyciągał pieniądze z mojej kieszeni i przyczyniał się do produkcji smogu za oknem.

Gdybym wybrał piec na ekogroszek, którego sprawność wynosi 80%, to na zimę potrzebowałbym tylko 1,414 tony ekogroszku, za który musiałbym zapłacić 1272,69 zł. Tyle, że to węgiel, który pyli, brudzi i zdarza się kiepskiej jakości, mokry i z kamieniem.

Nowy piec większość energii wykorzystuje do ogrzewania domu, stary tylko 40%. Różnicę widać w jakości i kosztach ogrzewania domu. Jeśli masz taką możliwość, wymieniaj piec na nowy, skorzystaj z dopłaty, zmniejsz koszty ogrzewania i jeśli możesz, to zamień paliwo na bardziej ekologiczne. Niestety, wbrew nazwie, ekogroszek takim nie jest.

Podsumowanie

Kalkulator, który przygotowałem pozwala na obliczenie ilości potrzebnego do ogrzewania domu paliwa. Możesz porównać kilka rodzajów nośników energii i wybrać ten, który będzie dla Ciebie najbardziej optymalny. Nie zawsze będzie to najtańsze źródło ciepła. Powinno to być raczej najwygodniejsze paliwo, które będzie dla nas do zaakceptowania jeśli chodzi o jego cenę. Dzięki kalkulatorowi możesz podjąć decyzję o wyborze źródła ogrzewania na etapie projektowania domu i sprawdzić, czy lepiej kupić piec o większej mocy czy może dołożyć więcej styropianu na ściany i wełny szklanej pod dach. Mam nadzieję, że przygotowany przeze mnie kalkulator pomoże w dokonywaniu dobrych wyborów.